Những Điều Cần Biết Về Bệnh Phong
Bệnh phong là một bệnh nhiễm trùng kinh diễn do trực khuẩn phong Mycobacterium leprae gây nên. Với việc áp dụng đa hóa trị liệu từ năm 1982, bệnh phong đã được loại trừ ở hầu hết các nước trên thế giới và Việt Nam cũng đã được công nhận loại trừ bệnh phong. Tuy nhiên, đến nay bệnh phong vẫn chưa được hiểu đúng, đó cũng là nguyên nhân gây nên những gánh nặng tâm lý cho bệnh nhân phong.
Nếu không được điều trị, tổn thương dây thần kinh do bệnh phong có thể làm tê liệt bàn tay và bàn chân, liệt và mù lòa.
1. Định nghĩa bệnh phong
Bệnh phong là một bệnh truyền nhiễm gây ra các vết lở loét trên da nghiêm trọng, biến dạng và tổn thương dây thần kinh ở tay, chân và các vùng da xung quanh cơ thể. Bệnh phong đã có từ thời cổ đại. Bệnh do một loại vi khuẩn có tên khoa học là Mycobacterium leprae, hay còn gọi là trực khuẩn Hansen (Hansen’s bacillus – BH) gây ra.
Bệnh phong từng được lo sợ là một căn bệnh dễ lây lan và có sức tàn phá khủng khiếp, nhưng giờ đây chúng ta biết rằng nó không dễ lây lan và việc điều trị rất hiệu quả. Bạn chỉ có thể mắc bệnh nếu bạn tiếp xúc gần và nhiều lần với các giọt nước mũi và miệng từ người bị bệnh phong chưa được điều trị. Trẻ em dễ mắc bệnh phong hơn người lớn.
Những bà mẹ mang thai mắc bệnh phong không thể truyền bệnh cho thai nhi của họ. Bệnh cũng không lây truyền qua quan hệ tình dục.
Ngày nay, khoảng 208.000 người trên thế giới bị nhiễm bệnh phong, theo Tổ chức Y tế Thế giới, phần lớn là ở Châu Phi và Châu Á.
2. Triệu chứng của bệnh phong
Các triệu chứng của bệnh chủ yếu ảnh hưởng đến da, dây thần kinh và màng nhầy (những vùng ẩm ướt ngay bên trong lỗ hở của cơ thể). Bệnh có thể gây ra các triệu chứng ngoài da như:
-
Các mảng da đổi màu, thường phẳng, có thể tê và trông nhạt màu (sáng hơn vùng da xung quanh)
-
Nốt sần trên da
-
Da dày, cứng hoặc khô
-
Loét không đau ở lòng bàn chân
-
Sưng hoặc cục u không đau trên mặt hoặc dái tai
-
Rụng lông mày hoặc lông mi
Các triệu chứng do tổn thương dây thần kinh là:
-
Tê các vùng da bị ảnh hưởng
-
Yếu hoặc liệt cơ (đặc biệt là ở bàn tay và bàn chân)
-
Giãn rộng các dây thần kinh (đặc biệt là những vùng xung quanh khuỷu tay, đầu gối và ở hai bên cổ)
-
Các vấn đề về mắt có thể dẫn đến mù lòa (khi dây thần kinh mặt bị ảnh hưởng)
Hình ảnh tổn thương da ở bệnh nhân mắc bệnh phong
Các triệu chứng do bệnh gây ra ở màng nhầy là:
Vì bệnh phong ảnh hưởng đến thần kinh nên có thể xảy ra mất cảm giác. Khi mất cảm giác, các chấn thương như bỏng, rách da có thể không được chú ý. Vì bạn có thể không cảm thấy cơn đau có thể cảnh báo nguy hại cho cơ thể, nên hãy hết sức thận trọng để đảm bảo các bộ phận bị ảnh hưởng của cơ thể không bị thương.
3. Bệnh phong có thể chữa khỏi không?
Bệnh phong có thể chữa khỏi. Trong 2 thập kỷ qua, 16 triệu người mắc bệnh phong đã được chữa khỏi trên khắp thế giới. Việc điều trị tùy thuộc vào loại bệnh phong mà bạn mắc phải. Thuốc kháng sinh được sử dụng để điều trị nhiễm trùng. Các bác sĩ khuyên bạn nên điều trị lâu dài, thường là từ 6 tháng đến một năm. Nếu bạn bị bệnh phong nặng, bạn có thể phải dùng thuốc kháng sinh lâu hơn. Thuốc kháng sinh không thể điều trị tổn thương thần kinh do bệnh phong.
Liệu pháp đa thuốc (MDT) là một phương pháp điều trị bệnh phong thông thường kết hợp thuốc kháng sinh. Bạn cũng có thể dùng thuốc chống viêm để kiểm soát cơn đau thần kinh và tổn thương liên quan đến bệnh phong. Điều này có thể bao gồm steroid, như prednisone.
Bên cạnh đó, có thể sử dụng các thuốc bôi ngoài da để điều trị vết loét da từ nông đến sâu do bệnh phong, có thể kể đến gel Multidex.
Vết loét da ở bệnh nhân phong trước và sau hơn 7 ngày điều trị bằng gel Multidex